Dieta Twojego dziecka

Czy warto podawać dziecku tran?

10-05-2017

Teoretycznie, odpowiednio ułożona dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie organizmu naszego malucha na wszystkie potrzebne mu składniki odżywcze. Jednak, w praktyce bywa różnie i tu pojawia się temat suplementacji diety dziecka. Podawać mu jakieś dodatkowe witaminki, preparaty, czy nie? Uważam, że powinniśmy zrobić wszystko, żeby dieta naszej pociechy była jak najbardziej urozmaicona, bogata w warzywa, owoce, kasze, zawierająca mięso oraz nabiał. To faktycznie powinno wystarczyć, żeby maluch zdrowo się rozwijał. Widzę jednak pewien problem, samą dietą praktycznie nie można pokryć zapotrzebowania organizmu na witaminę D. Kłopoty mogą pojawić się również w przypadku kwasów omega-3. Moim zdaniem, jeżeli powinniśmy jakoś suplementować (uzupełniać) dietę maluchów preparatami aptecznymi, to powinien to być tran. Dlaczego? O tym poniżej.

Witamina D

Po co dziecku jest potrzebna witamina D? Wpływa na mineralizację (twardość i odporność) kości oraz zębów. Wspomaga pracę układu odpornościowego. Reguluje poziom żelaza we krwi.

Niedobory witaminy D prowadzą do krzywicy, odwapnienia i rozmiękczenia kości oraz zwiększenie prawdopodobieństwa rozwoju cukrzycy, czy chorób autoimmunologicznych.

Czy witamina D występuje w żywności? Tak, ale w niewielkich ilościach. Znajdziemy ją w tłustych rybach morskich, mleku, jajach, suszonych grzybach (te ostatnie raczej nie dla małych dzieci). Samą dietą nie uzupełnimy jej niedoborów.

Witamina D powstaje w skórze człowieka pod wpływem promieni słonecznych. Świetnie, tylko, że w okresie jesienno-zimowym tego słońca w Polsce mamy niestety za mało (a i wiosną bywa słabo). Ponadto, dzieci zdecydowanie za rzadko bywają na dworze.

Pozostaje więc suplementacja. W miesiącach od października do marca zalecany poziom suplementacji dla dzieci i młodzieży od pierwszego do 18 roku życia wynosi 600-1000 IU/dobę. Jeżeli dziecko ma podwyższoną masę ciała, należy zwiększyć suplementację do 800-1000 IU/dobę. Jeżeli w pozostałych miesiącach dziecko mało przebywa na świeżym powietrzu, należy zastanowić się nad przedłużeniem suplementacji.

Uwaga: Zanim rozpoczniemy podawanie witaminy D, należy zbadać, czy u dziecka rzeczywiście występują jej niedobory.

Kwasy omega – 3

Po co dziecku są potrzebne kwasy omega-3? Są niezbędne do prawidłowego wzrostu oraz rozwoju intelektualnego. Wpływają na procesy prawidłowego widzenia. Wzmacniają kości. Podnoszą odporność organizmu na infekcje.

Najtrudniej uzupełnić jest rodzaj kwasów omega -3 o nazwie EPA i DHA. Występują one w rybach i owocach morza. Niestety, ryby jemy rzadko. Co więcej, nie każdy chce je jeść, ponieważ faktycznie są mocno zanieczyszczone, zwłaszcza rtęcią i dioksynami.

Rekomenduje się, żeby dobowe spożycie kwasu DHA i EPA przez dzieci wynosiło 250 mg przyjmowane wraz z pokarmem oraz dodatkowo zaleca się suplementację 100-200 mg DHA na dobę.

A co z tranem?

Teoretycznie, odpowiednio ułożona dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie organizmu naszego malucha na wszystkie potrzebne mu składniki odżywcze. Jednak, w praktyce bywa różnie i tu pojawia sie temat suplementacji diety dziecka. Podawać mu jakieś dodatkowe witaminki, preparaty, czy nie? Uważam, że powinniśmy zrobić wszystko, żeby dieta naszej pociechy była jak najbardziej urozmaicona, bogata w warzywa, owoce, kasze, zawierająca mięso oraz nabiał. To faktycznie powinno wystarczyć, żeby maluch zdrowo się rozwijał. Widzę jednak pewien problem, samą dietą praktycznie nie można pokryć zapotrzebowania organizmu na witaminę D. Kłopoty mogą pojawić się również w przypadku kwasów omega-3. Moim zdaniem, jeżeli powinniśmy jakoś suplementować (uzupełniać) dietę maluchów preparatami aptecznymi, to powinien to być tran. Dlaczego? O tym poniżej.

Tran

Polecam podawanie dzieciom tranu. Zawiera on zarówno witaminę D, jak i kwasy omega-3. Jego systematyczne podawanie zapobiega niedoborom tych składników i, co jest dla mnie osobiście szczególnie ważne, podnosi odporność.

Związkami, dzięki którym tran faktycznie poprawia odporność malucha, są alkiloglicerole, obecne również w mleku matki. Olej szczególnie w nie bogaty pochodzi z wątroby rekina (uwaga: nazwa tran dotyczy tylko oleju z wątroby dorsza i ryb dorszowatych).

Tran – poradnik kupującego

Tran tranowi nie jest równy. Na półkach aptecznych znajdziemy jego wiele rodzajów i jeszcze więcej olejów z wątroby rekina. Trzeba wybierać rozsądnie.

Kupując tran należy zwróć uwagę na zawartość kwasów DHA i EPA. Oczywiście, jeżeli preparat zawiera mniej kwasów omega-3, zawsze można wypić więcej kapsułek/łyżeczek, ale większość dzieci nie przepada za ich przyjmowaniem. Zatem, lepiej wybierać tran zawierający większą ilość kwasów omega-3.

Tran powinniśmy przyjmować/podawać dziecku zgodnie z zaleceniami podanymi przez producenta na opakowaniu.

Skoro ryby są zanieczyszczone, to czy tran nie jest? Nie powinien być. Producenci powinni przestrzegać określonych norm odnośnie zawartości/braku substancji toksycznych w tranie (ołowiu, kadmu, miedzi, arsenu i rtęci). Dlatego warto kupować nieco droższe produkty dużych, pewnych firm.

Dla małych dzieci najlepiej podawać jest tran w postaci płynnej – łatwiej go wypiją niż kapsułki, które są często sporych rozmiarów. Natomiast, większość olejów z wątroby rekina jest przeznaczona dopiero dla dzieci powyżej 3 roku życia.

Istnieją trany dla dzieci w postaci żelków. Zawsze mam obawy przed tak podanymi lekarstwami/suplementami. Nie wiem, czy przypadkiem podświadomie nie kodujemy dziecku, że słodycze są zdrowe. Wolę bardziej tradycyjne postaci suplementów.

Jak przechowywać tran? Zwłaszcza w przypadku płynnego tranu należy zwrócić uwagę na warunki jego przechowywania, ponieważ łatwo traci swoje właściwości. Po otwarciu należy go przechowywać w lodówce. Powinien być również w ciemnej butelce – ograniczamy mu dostęp światła.

Najlepiej podawać tran w trakcie posiłku. Zmniejszy to jego nieprzyjemny smak i zapobiegnie ewentualnym nieprzyjemnemu odbijaniu się.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych.Właścicielka poradni dietetycznej online Dobrze jeść (www.dobrzejesc.com). Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy  teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.
Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy@indykpol.pl
lista aktualności