Smaczna kuchnia

Margaryna – fakty i mity

16-09-2022

Czy margaryna jest zdrowa? Przekonajmy się.

Należy rozróżnić margaryny twarde i margaryny miękkie (kubkowe). Te pierwsze stosowane do pieczenia ciasta zawierają nasycone kwasy tłuszczowe, które powinniśmy jeść w ograniczonych ilościach. Te drugie to w większości korzystne dla nas nienasycone kwasy tłuszczowe. Poniższy tekst odnosi się do margaryn miękkich.

Margaryny zawierają tłuszcze trans – mit

Tak było kiedyś. Dawniej faktycznie margaryny zawierały szkodliwe tłuszcze trans. Jednak zmieniło się prawo żywnościowe i producenci muszą ograniczać (do 2 g na 100 g tłuszczu) ilość przemysłowych tłuszczów trans w żywności pochodzenia roślinnego. Nowoczesne margaryny, tzw. nowej generacji zawierają bardzo niewielkie ilości tłuszczów trans. Dodatkowo świadomy producent tak dobiera skład margaryny, aby móc się pochwalić wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Margaryny nie zawierają witamin – mit

Faktem jest, że masło, będące produktem odzwierzęcym, jest dobrym, naturalnym źródłem witaminy A, niezbędnej nam choćby do prawidłowego widzenia. Oleje roślinne zawierają natomiast witaminę E, zatem to ona naturalnie występuje w margarynie. Jednak w Polsce istnieje też obowiązek wzbogacania margaryn w witaminy A i D. Zatem mitem jest stwierdzenie, że margaryny nie zawierają witamin.

Margaryny nie są naturalne, otrzymuje się je na drodze skomplikowanych reakcji chemicznych – fakt, ale …

Margaryna została wynaleziona pod koniec XIX w. i produkowano ją z łoju wołowego wymieszanego z mlekiem i wodą. W XX w. opatentowano metodę utwardzania olejów roślinnych poprzez uwodornienie. Skutkiem tego nie tylko zmieniał się ich stan skupienia (z płynnych stawały się stałe), ale też zmieniał się skład kwasów tłuszczowych – zwiększała się ilość nasyconych kwasów tłuszczowych. W końcu, w XXI w., wymyślono lepszą metodę produkcji margaryny – przeestryfikowanie, które powoduje, że ciekły tłuszcz roślinny przechodzi w postać stałą, ale nie powstają przy tym nasycone kwasy tłuszczowe.

Rzeczywiście proces produkcji margaryny wymyślił człowiek, a nie natura, ale nie wszystko co wynalazła ludzkość jest złe.

Margaryna jest niezdrowa – mit

Margaryny miękkie stanowią źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, włączając w to potrzebne nam kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6.

W skład margaryny może wchodzić olej palmowy, naturalnie zawierający sporo niekorzystnych dla nas nasyconych kwasów tłuszczowych. Jednak w margarynach miękkich ogranicza się ilość tychże kwasów, zamiast tego stosując proces estryfikacji w celu utrzymania stabilnej formy produktu. Zatem margaryn miękkich nie można oskarżać o szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka argumentując, że zawierają one dużo nasyconych kwasów tłuszczowych.

Część margaryn kubkowych jest wzbogacana w fitosterole, które mają za zadanie ograniczyć ilość cholesterolu we krwi. Europejskie Towarzystwo Miażdżycowe i Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zalecają używanie margaryn kubkowych z fitosterolami w przypadku wysokiego stężenia frakcji LDL cholesterolu.

Obecnie nowoczesne margaryny, tzw. nowej generacji, uważa się za produkt nie tylko bezpieczny, ale wprost korzystny dla naszego zdrowia. Aczkolwiek, jak ze wszystkim, nie należy przesadzać z ich ilością.  

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy  teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.

Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy // indykpol.pl
lista aktualności