Zdrowie i uroda

Jedzenie o działaniu antynowotworowym – część 1

18.02.2013

Spożywając właściwą żywność możemy chronić nasz organizm z różnych stron:

  1. Wyłączamy działanie substancji rakotwórczych w organizmie
  2. Wspieramy układ odpornościowy
  3. Ograniczamy stany zapalne w organizmie, które sprzyjają szybkim przemianom nowotworowym
  4. Zatrzymujemy powstawanie nowych naczyń krwionośnych, które odżywiają nowotwór
  5. Blokujemy przenikanie komórek nowotworowych do sąsiednich tkanek

Wśród związków mających działanie antynowotworowe wymienić możemy m.in. przeciwutleniacze, fitoestrogeny, błonnik pokarmowy, wapń, terpeny.

Przeciwutleniacze

Jest to bardzo liczna grupa związków. Do najbardziej znanych należą witaminy C i E oraz beta-karoteny. Wymienić tu należy również flawonoidy, kwas liponowy, selen, cynk, kwas foliowy.

Najprościej mówiąc przeciwutleniacze chronią komórki organizmu przed działaniem wolnych rodników. Wolne rodniki zaburzają prawidłowe działanie komórek organizmu. Pobudzają je, co prowadzić może m.in. do rozwoju nowotworu.

  • Witamina C

    Witamina C jest istotnym czynnikiem odgrywającym rolę w profilaktyce chorób nowotworowych. Znajdziesz ją w natce pietruszki, owocach cytrusowych, truskawkach, papryce, chrzanie.

  • Witamina E

    Obecna jest w pestkach słonecznika, orzechach, olejach (zwłaszcza słonecznikowym). Jednak w przypadku osób zagrożonych wystąpieniem nowotworu (np. obciążonych genetycznie) z produktami powyższymi trudno jest dostarczyć optymalnych ilości witaminy E. Z tego powodu zaleca się codzienne stosowanie suplementacji (w formie preparatów aptecznych) tej witaminy w ilości 100-200 jednostek międzynarodowych.

  • Karotenoidy

    Karotenoidy nie tylko są przeciwutleniaczami, ale też hamują wzrost komórek rakowych oraz ograniczają przerzuty. Co więcej, wspomagają działanie układu odpornościowego.

    Najbardziej znanym karotenoidem jest najpowszechniejszy beta-karoten, ale do tej grupy związków zaliczają się też m.in. likopen, luteina oraz zeaksantyna.

    Beta-karoten w dużych ilościach znajdziesz w marchwi, szpinaku, kapuście, koncentracie pomidorowym oraz w arbuzie, brzoskwini, papai, pomidorach.

    Bogatym źródłem likopenu jest koncentrat pomidorowy, nieco uboższe w ten związek są świeże pomidory. Likopen występuje też w brzoskwiniach.

    Luteina znajduje się w naprawdę sporych ilościach w szpinaku i kapuście, a w mniejszych w żółtku jaj, zielonej fasolce, arbuzie i marchwi.

    Najlepszym źródłem zeaksantyny są żółtka jaj, w niewielkich ilościach ten karotenoid występuje też w kukurydzy i brzoskwini.

  • Flawonoidy

    Flawonoidy są to związki występujące w roślinach jako barwniki. Jest ich naprawdę dużo, do tej pory udało się zidentyfikować ok. 4000 flawonoidów.

    Obok działania ograniczającego ujemny wpływ wolnych rodników na komórki organizmu, flawonoidy mają również działanie przeciwwirusowe, ograniczające namnażanie się komórek oraz przeciwzakrzepowe – wszystkie te właściwości flawonoidów decydują o ich antynowotworowym charakterze.

    Flawonoidy są dosyć powszechne w żywności. Znajdziesz je w warzywach (cebula, brokuły, pomidory, papryka, sałata), owocach (grejpfruty, pomarańcze, jagody, porzeczki, ciemne winogrona), zielonej herbacie, czerwonym winie, kakao, kaszy gryczanej, roślinach strączkowych.

    Wśród flawonoidów wspomnieć należy przede wszystkim kwercetynę obecną w cebuli, ciemnych winogronach, brokułach, która hamuje wzrost komórek rakowych oraz naringeninę obecną w owocach cytrusowych (pomarańcze).

  • Selen

    Ochrania przed nowotworami, współpracuje z witaminą E. Znajdziesz go w otrębach i kiełkach zbożowych oraz rybach morskich oraz orzechach brazylijskich.

  • Cynk

    Bierze udział w licznych mechanizmach naprawy DNA. Obecność uszkodzonego DNA w komórce sprzyja rozwojowi nowotworu. Cynk znajdziesz w pestkach dyni, mięsie, mleku i jego przetworach, produktach zbożowych z pełnego przemiału.

  • Kwas foliowy

    Wysokie spożycie kwasu foliowego zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia raka jelita grubego, raka piersi (zwłaszcza u kobiet regularnie pijących alkohol) oraz raka trzustki.

    Chcąc wzbogacić swoją dietę w kwas foliowy (foliany) należy zwiększyć spożycie: brokułów, szparagów, kapusty białej, szpinaku, awokado, brukselki, pomarańczy. Wszystkie te produkty obfitują w foliany.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców
i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.

Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres doradcazywieniowy // indykpol.pl

lista aktualności