Smaczna kuchnia

Kuchnia żydowska łączy elementy pochodzące z różnych kultur. Można w niej znaleźć wpływy sięgające Europy Wschodniej, poprzez Niemcy, Francję, Basen Morza śródziemnego, a skończywszy na Bliskim Wschodzie. Jednak czerpiąc kulinarne inspiracje od innych narodów, Żydzi zawsze postępowali zgodnie z regułami obowiązującymi w ich religii.

Koszerność i kaszrut

Tradycyjna kuchnia żydowska jest koszerna, czyli zgodna z przepisami zawartymi w Pięcioksięgu Mojżeszowym. Warto zauważyć, że koszerność nie jest tylko „religijnym wymysłem”, ale wynikała z praw przyrody i realiów życia, na przykład zakazana w kuchni koszernej wieprzowina bardzo często zawierała pasożyty (stąd „koszerny”znaczy też „czysty”).

Żydzi w żywieniu kierują siękaszrutem,czyli kodeksem dietetycznym. Mówi on co i jak można jeść. Dopuszcza mięso cielęce, wołowe, sarninę, jagnięcinę, koźlinę (ważne, aby zwierzęta były zabijane w określony sposób). Natomiast wyklucza wieprzowinę, koninę, oślinę. Z drobiu wolno jeść: kaczki, kury, indyki, gołębie, przepiórki. Do „czystych” ryb należą: karp pstrąg, łosoś. Zakazuje się spożywania rekinów, węgorzy i jesiotrów.

Co ważne, w kuchni żydowskiej nie wolno łączyć dań mięsnych z przetworami mlecznymi  (w tym nie tylko mlekiem, ale i serem, czy masłem). Z mięsem je się kasze, bakalie, owoce, warzywa.

Co się je w kuchni żydowskiej

W tradycyjnej kuchni żydowskiej je się często, ale jednorazowo małe ilości.

Zupy: W kuchni żydowskiej obecne są różne zupy. Je się zarówno zupy warzywne (z soczewicą lub fasolą) oraz gęste zupy na mięsie (krupnik, barszcz). Zup mięsnych nie zaprawia się śmietaną, a dodaje się do nich rozbite żółtka i sok z cytryny.

Ryby: W kuchni żydowskiej jest wiele, różnych potraw z ryb. Słynna jest „gefilte fisz”, czyli ryba faszerowana. Składa się ona ze zmielonego mięsa trzech gatunków ryb, które następnie formuje się w kulki i gotuje. Innym przykładem żydowskiego dania rybnego jest, wydawałoby się nasz – polski, karp w galarecie.

Mięsa: Żydzi jedzą przede wszystkim jagnięcinę, wołowinę oraz drób. Pieczony drób przeważnie podawany jest z owocami. Osławiony gęsi pipek, to nic innego jak gęsie (lub indycze) żołądki duszone z cebulą i czosnkiem, a następnie pieczone.   

Dania mączne: Z mąki robi się: kreplach, czyli pierogi z rozmaitymi farszami, smażone lub gotowane; latkes – czyli placki ziemniaczane; chremzlach – racuchy; kugel – zapiekanka z ziemniaków, ryżu albo makaronu, podawana jako osobne danie lub do mięsa; co ciekawe, można ją również przygotować na słodko z rodzynkami, cynamonem i skórką pomarańczową.

Przekąski: Powszechne są różnego rodzaju pasty i sałatki warzywne, rybne oraz jajeczne. Często je się sałatkę śledziową (płaty śledziowe są posiekane i wymieszane z cebulką, papryką i ogórkiem), humus (pasta z ciecierzycy i sezamu), baba ghanoush (pasta z pieczonego bakłażana). Popularne są bajgle (pieczywo ze słodkawego ciasta, gąbczaste w środku), które je się z pastą z jajka i awokado lub z plastrem wędzonej ryby.

Desery: Na deser je się słodkie kremy, puddingi oraz ciasta z kandyzowanymi owocami, marmoladą, orzechami i czekoladą. Rarytasem jest tort marchewkowy, zapiekanka z marchwi, czy konfitury z buraków.