Zdrowie i uroda

Czy ryż jest zdrowy, a może jest tuczący?

23-08-2016

Ryż powinien znaleźć się w diecie wszystkich. Mogą go jeść zarówno dzieci, osoby starsze, chorzy jak i ci, co z choroby właśnie wychodzą, odchudzający się, sportowcy oraz osoby chore na celiakię. Skoro ryż polecany jest dla tak różnych, a jednocześnie charakteryzujących się specjalnymi wymaganiami żywieniowymi osób, to pewnie jest zdrowy. Faktycznie, wszak stanowi podstawę wyżywienia ogromnej, długowiecznej populacji. Przyjrzyjmy mu się bliżej.

Odmiany ryżu

Wyróżniamy ryż:

  • krótkoziarnisty – po ugotowaniu ziarna są kleiste i można je zlepiać w dowolne formy;
  • średnioziarnisty – jest wilgotny i dosyć aromatyczny;
  • długoziarnisty – gotuje się go na sypko, jest bardzo delikatny w smaku.

Warto dodać, że ryż, który staje się kleisty podczas gotowania, będzie miał wyższy IG (indeks glikemiczny) od ryżu gotowanego na sypko. Podobnie, ryż do risotto jest również ryżem o wyższym IG.

Rodzaje ryżu, które znajdziemy na półkach sklepowych

  1. Ryż biały – najpowszechniejszy, ma jednocześnie najmniejszą wartość odżywczą, ponieważ jego ziarna są silne oczyszczane i usuwa się z niego warstwy bogate w błonnik pokarmowy, składniki mineralne i witaminy. Dodatkowo, ma wysoki indeks glikemiczny (IG). Biały ryż nie nadaje się do sushi, ani do risotto.
  2. Ryż brązowy (naturalny) – jest oczyszczony w bardzo niewielkim stopniu, dzięki czemu zawiera błonnik, minerały i witaminy. Ma niższy IG od ryżu białego. Gotuje się go około 0,5 godziny, a więc dłużej niż ryż biały.
  3. Ryż dziki – to nie jest ryż, a nasiona trawy wodnej. Jest bogaty w witaminy, składniki mineralne i przeciwutleniacze. Nie zawiera sodu, więc szczególnie poleca sie go w diecie nadciśnieniowców.
  4. Ryż czarny – bogaty w składniki odżywcze. Ma specyficzny, orzechowy aromat. Gotuje się go wyjątkowo długo, bo około 40 minut.
  5. Ryż basmati – jest odmianą bardzo aromatyczną; do gotowania na sypko.
  6. Ryż jaśminowy – charakteryzuje go delikatny aromat, ma wysoki IG.
  7. Ryż arborio – jest to włoska odmiana krótkoziarnistego ryżu,  najlepiej nadaje się do risotto.
  8. Ryż parboiled – ma trochę złą sławę, zupełnie niesłusznie. Jest poddany wstępnej obróbce termicznej, działaniu pary wodnej pod wysokim ciśnieniem. Takie przygotowanie nie tylko skraca czas jego gotowania (nawet do 10 minut), ale składniki odżywcze z łuski przenikają w głąb ziarna, co pozwala zachować wiele wartości odżywczych. Przyznam się, że moim ulubionym rodzajem ryżu do domowej konsumpcji, jest ryż brązowy parboiled (zawsze wysypuję go z woreczka przed gotowaniem).

Wartość odżywcza ryżu

Poza tym, że stanowi źródło węglowodanów, ryż (przede wszystkim brązowy i czarny) dostarcza też błonnika pokarmowego, witamin z grupy B oraz magnezu, manganu i potasu.

Biały ryż jest lekkostrawny, ma działanie przeciwbiegunkowe.

Czy ryż jest tuczący?

Generalnie tyjemy od nadmiaru energii dostarczanej z pożywieniem (w uproszczeniu: od nadmiaru kalorii). Więc o tym, czy ryż będzie tuczący, w dużym stopniu decyduje porcja, jaką zjemy.

Po zjedzeniu białego ryżu nasz organizm reaguje podobnie jak po zjedzeniu słodyczy. Na pewno lepiej jest zastąpić ryż biały, ryżem brązowym, który ma nie tylko więcej składników odżywczych, ale i błonnika pokarmowego. Błonnik zapewni nam na dłużej uczucie sytości oraz poprawi pracę jelit. Warto też nie rozgotowywać ryżu. Im bardziej rozgotowany będzie ryż, tym wyższy stanie się jego IG.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych.Właścicielka poradni dietetycznej online Dobrze jeść (www.dobrzejesc.com). Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy  teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.
Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy@indykpol.pl
lista aktualności