Zdrowie i uroda

Sód

05.08.2013

Nasi praprzodkowie nie używali soli. Żywili się tym, co mogli uzyskać bezpośrednio z otoczenia, a więc jedli świeże owoce, korzonki, owady, jaja, a czasem mięso. Dopiero jakieś 5-10 tys. lat temu rolnicy odkryli konserwujące właściwości soli i zaczęli ją dodawać do żywności. Zatem ewolucyjnie nasz organizm nie jest przystosowany do tak dużych dawek soli, a dokładnie sodu – bo to z nim jest problem. Dzisiaj jemy za dużo soli i wynikiem tego są problemy zdrowotne…

Nadmiar sodu w diecie przyczynia się do:

  • nadciśnienia tętniczego,
  • udaru mózgu,
  • osteoporozy,
  • zawału serca,
  • raka żołądka.

Uwaga: Sód w naszej diecie bierze się nie tylko z soli, ale też z glutaminianu sodu.

Sól kuchenna to związek chemiczny złożony z sodu i chloru. Posiada właściwości konserwujące (czyli zmniejsza ryzyko zepsucia się żywności) oraz poprawia smak potrawy. Do słonego smaku szybko się przyzwyczajamy.

Glutaminian sodu występuje naturalnie w przyrodzie. Można go znaleźć np. w mleku kobiecym, pomidorach, ziemniakach, grzybach, serach. Jak z tego widać jest to związek teoretycznie bezpieczny do spożycia. Istnieje jednak pewne „ale”. Glutaminian sodu pierwotnie wyodrębniany z wodorostów, dziś jest produkowany chemicznie i powszechnie dodawany do żywności. Daje on smak grzybopodobny, trochę mięsny. Ten związek uzależnia! Zakłóca odczuwanie głodu i sytości, nasilając apetyt i tym samym sprzyja tyciu. Co więcej, zawiera sód, stanowiąc dodatkowe jego źródło w diecie.

Jak ograniczyć ilość sodu w diecie?

  • Usuń solniczkę ze stołu.
  • Nie dosalaj! Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, żeby spożywać nie więcej niż 1 płaską łyżeczkę soli dziennie. A przecież sól występuje już w kupnej żywności, np. chlebie. Nie dokładaj do tego jeszcze soli, którą posypiesz kanapkę z ogórkiem, czy jajko na miękko.
  • Stopniowo zmniejszaj ilość zużywanej soli – będzie Ci się łatwiej przyzwyczaić.
  • Zamiast soli używaj ziół (bazylii, majeranku, oregano, rozmarynu, tymianku, estragonu).
  • Ziemniaki, makaron, ryż, kaszę gotuj bez soli; ewentualnie z dodatkiem ziół.
  • Jeżeli już musisz dodać sól, np. do ziemniaków, rób to pod koniec gotowania, mniej sodu przeniknie do żywności.
  • Wybieraj potrawy i przyprawy z ograniczoną ilością soli – czytaj etykiety.
  • Jedz dużo świeżych i mrożonych warzyw – kiszonki (zwłaszcza te, których nie robimy sami), warzywa z puszek czy marynowane mają dużo soli.
  • Jeżeli zdecydujesz się na warzywa z puszki (np. fasolkę) zawsze je przepłucz, pozbędziesz się chociaż części soli.
  • Sporządzaj potrawy samodzielnie – staraj się nie kupować gotowców, jeżeli już na taki się zdecydujesz, czytaj etykiety.
  • Gotowe sosy również mogą zawierać dużo soli.
  • Tradycyjną sól możesz zastąpić solą sodowo-potasową, ma ona ograniczoną ilość sodu.
  • Ogranicz produkty z glutaminianem sodu.
  • Wybieraj świadomie te produkty spożywcze, które mają obniżoną zawartość soli i glutaminianów (np.parówki Jedyneczki Indykpol).

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.

Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres doradcazywieniowy // indykpol.pl

lista aktualności