Zdrowie i uroda

Strączki – zdrowe, czy szkodliwe?

05-01-2017

Suche nasiona roślin strączkowych (takie jak soczewica, fasola, soja, ciecierzyca, czy bób) niewątpliwie posiadają wysoką wartość odżywczą. Jednocześnie, zawierają substancje antyodżywcze.  Pojawia się zatem pytanie: jeść strączki, czy nie?

Składniki odżywcze obecne w strączkach

Suche nasiona roślin strączkowych posiadają wysoką zawartość białka. Groch, czy fasola zawierają około 20% białka, podczas gdy zawartość tego składnika w soi dochodzi nawet do 40%. Nie jest to co prawda białko idealne, ponieważ nie zawiera kompletu wszystkich aminokwasów, których potrzebuje nasz organizm. Niemniej jednak, jeżeli połączymy strączki z pełnoziarnistą kaszą, uzyskamy potrzebny nam komplet aminokwasów.

Dodatkowo, suche nasiona roślin strączkowych zawierają rozpuszczalny błonnik, potas, wapń, magnez, żelazo oraz witaminy z grupy B.

Substancje antyodżywcze w strączkach

Wśród substancji antyodżywczych obecnych w roślinach strączkowych wymienić należy:

  • galaktooligosacharydy (GOS), które przyczyniają się do wzdęć i gazów;
  • goitrogeny – zaburzające pracę tarczycy;
  • inhibitory trypsyny – mogą się przyczyniać do stanów zapalnych trzustki;
  • lektyny – białka zdolne do zlepiania czerwonych krwinek.

Na szczęście, niekorzystne działanie części z tych substancji (jak inhibitory trypsyny, czy lektyny) zostaje ograniczone dzięki działaniu wysokiej temperatury (obróbka termiczna, jak gotowanie, pieczenie, itp.)

Działanie alergizujące strączków

Białka obecne w roślinach strączkowych stosunkowo często wywołują odpowiedź alergiczną naszego organizmu. Uważa się, że w ten sposób suche nasiona roślin strączkowych mogą przyczyniać się do rozwoju tzw. syndromu cieknącego jelita (w ścianach jelita tworzą się mikroskopijne dziurki, przez które substancje toksyczne przedostają się do całego organizmu).

Podejrzewa się również, że strączki zaburzając pracę układu odpornościowego, mogą się przyczyniać do rozwoju chorób autoimmunologicznych.

Strączki a cukrzyca

Istnieją badania dowodzące, że suche nasiona roślin strączkowych mogą być korzystne w diecie osób cierpiących na cukrzycę typu 2. Rośliny strączkowe zawierają składniki opóźniające proces trawienia cukrów oraz sprzyjają niższemu poziomowi glukozy w organizmie.

Jak jeść strączki

Suche nasiona roślin strączkowych nie są polecane przede wszystkim osobom cierpiącym na choroby autoimmunologiczne oraz osobom, które cierpią na zaburzenia pracy układu trawiennego (np. przeciekające jelito, zaburzenia mikroflory jelitowej, zespół jelita drażliwego).

Jeżeli chcemy zjeść strączki, należy odpowiednio je przygotować. Fasolę, groch i soję przed gotowaniem moczymy w dużej ilości wody. Namoczone ziarno odcedzamy, płuczemy, powtórnie zalewamy wodą i dopiero gotujemy. Soczewicę możemy gotować bez wcześniejszego namaczania.

Warto wiedzieć, że nie powinniśmy solić nasion strączkowych na początku gotowania, ponieważ ich skórka twardnieje i proces gotowania przebiega dłużej.

Do dań ze strączkami dobrze jest dodać przyprawy poprawiające trawienie, takie jak: kminek, majeranek, oregano, koper, anyż, czy bazylię.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych.Właścicielka poradni dietetycznej online Dobrze jeść (www.dobrzejesc.com). Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy  teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.
Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy@indykpol.pl
lista aktualności